Yoga eğitmenliği eğitimini kendilerinden aldığım iki hocam, Zeynep Aksoy ve eşi David Cornwell Türk yoga caimasının en tanınmış isimleri diyebiliriz zira bu iki çok değerli eğitmen ülkemizin en ünlü iki yoga stüdyosunun da kurucuları aynı zamanda; CihangirYoga ve Yoga Şala. Şimdiye dek yetiştirdikleri yoga hocaları arasında Faruk Kurtuluş, Çağ Rical Gürle, Zeynep Çelen gibi hayli popüler isimler var. Artık İstanbul'da yaşamayan ve iki çocuklarıyla birlikte Bodrum'da hayatlarını sürdüren Zeynep ve David, yıllar dolusu yoga tecrübelerini öğrencileriyle paylaştıkları yoga eğitmenliği eğitimlerine ara vermeden devam ediyor, Ankara, İzmir ve İstanbul arasında dolaşıp duruyorlar...
Yukarıda görülen ''kolay oturuş'' anlamına gelen ''sukhasana''. Yoga yapan herkes zannedildiği gibi hep lotus pozisyonunda oturmuyor çünkü hayli açık ve uzun bacak bağları+açık bir kalça gerektiren bu hareket için yogada epey ustalaşmış olmak gerekiyor. Sukhasana ilk bakışta size kolay görünüyor olabilir ancak bu şekilde en az 30 dakika hiç kıpırdamadan ve sırtınızı bir yere yaslamadan meditasyonda oturduğunuzu düşünürseniz zannederim durum değişecektir. Biz inzivada bunu her sabah yaptık. Başta size son derece konforlu gelen oturuşunuz, dakikalar ilerledikçe bedeninizin verdiği rahatsızlık sinyalleri ve kıpırdanma isteği içinde giderek zorlaşıyor. Ama bu zorlanma da eğitimin bir parçası, deneyimlemek gerekiyor...
Her sabah 05.15'de uyandım, öğlene kadar ''mauna'' denenen ''sessizlik'' içinde olmamız gerektiğinden oda arkadaşlarımla hiç konuşmadan çabucak işlerimi halledip kaldığımız kerpiç kulübeden ilk ben çıktım. Yayıncılığın getirdiği bir avantaj tabii, o saatte uyanmakta ben hiç zorluk çekmezken çoğu öğrenci uyansa da ayılıp kendine gelmekte hayli zorlanıyordu. Pastoral Vadi'de geceleri hayatınızda görebileceğiniz en derin karanlık hali oluyor, ışık kaynağı yok, sadece gökyüzü ve belki uzak yıldızlar, o kadar. Odadaki ışığı kapadığınızda simsiyah bir karanlığın içinde kalıyorsunuz ve bu kesintisiz derin uyku için harika bir şey. Henüz gün doğmadan kulübeden çıktığımda da aynı kadife karanlığın içine dalıyordum, ama ortak mutfağa kadar olan yolu ağaçların içinden ışıksız yürümek güvenli olmadığından herkes gibi ben de el feneri kullandım tabii. Lâkin; bazen feneri söndürüp o derin karanlık içinde bir müddet yürümeyi de denedim, ağaçların arasında parlayan gözler, benim ayak seslerimi duyunca otların üzerinden kayarak ya da koşarak uzaklaşan varlıkların hışırtıları, ağaç tepelerinden beni gözlediklerini farkettiğim gece kanatlıları ve başka hayvanlar... O sessiz karanlık içinde zerre yalnızlık hissi yoktu, hep birlikte muazzam bir kalabalıktık aslında ve bu beni çok mutlu eden bir histi. Gerçekten harikaydı.
Bu "urdvha dhanurasana"dır ve yapabildiğiniz takdirde size kendinizi harika hissettiren bir arkaya eğilme pozudur. Hemen denemeye kalkmamanızı tavsiye ederim, derhal belinizi sakatlarsınız. Arka bacak bağlarınız yeterince açık, kollarınız güçlü ve omurganız gerekli esneklik içinde olmadığında bu poza zaten giremezsiniz. Biz inzivada bu pozu üçlü gruplar halinde çalıştık. Bir kişi poponun alt kısmına, diğeri ise omuzun hemen altından sırta geçirilmiş yoga kemerlerini çekerek üçüncü kişiyi kaldırdı, kişi ters köprüye kalktıktan sonra iki farklı yöne çekilerek iyice esnetildi. Herkes her gün dönüşümlü olarak bu hareketi yaptı ve poza bir kez doğru şekilde yerleşen bir daha çıkmak istemedi, o denli iyi hissettiren ve zevkli bir asana yani. Zaman içinde kemersiz ve yardımsız olarak yapabilmek de mümkün tabii, bunun için epeyce çalışmış, hayli pratik yapmış olmak gerekiyor. Aslında bu bütün yoga pozları için böyle. Her konuda olduğu gibi, yogada da emeksiz yemek olmuyor...
Bana en çok sorulan sorular konuşmadan, sessizlik içinde nasıl durulabildiği ve inziva boyunca uygulanan vegan diyetle doyulup doyulmadığı. Biz sessizlik konusunda kısmen kolay olanı uyguladık aslında, Hindistan'daki yoga ve meditasyon eğitimlerinde günlerce süren sessizlikler ve okuma-yazmanın da olmadığı ''tam iletişimsizlik'' uygulamaları var. Gözgöze iletişim alanından çıkarak bulunduğunuz yerlerde yalnızca siz varmışsınız, başka hiç kimse yokmuş gibi davranmak mümkün, tabii kolay değil ama mümkün. En az dört kişinin bir arada kaldığı kerpiç ya da ahşap kulübelerde, yâhût çoğunluğun yaptığı gibi çadırlarda kalan insanların tam bir sessizlik içinde, birbirleri ile göz teması dahi kurmadan uyanıp tuvalete gitmeleri, giyinip mutfağa gelmeleri, çaylarını alıp oldukça serin sabaha karşılarda bir ağacın dibine ya da tahta masalardan birine oturup meditasyon saatini beklemeleri gerekiyordu. Normalde birbirleri ile habire konuşan, gülüşen 35 insanın çıt çıkarmadan sırtlarında battaniyeleri ve el fenerleri ile meditasyon salonuna gidişleri fantastik kurgu-bilim bir filmi andırıyordu, lâkin bu sessizlik herkesin kendisi ile başbaşa kalması ve içsel bir alan açabilmesi için lüzûmluydu. Konuşmadığınızda ölmüyorsunuz yani, biraz sessizlik iyi geliyor ruha...
Gelelim yemeklere; bizim diyetimizde şeker ve buğday ürünleri, dolayısı ile ekmek, börek-çörek, unlu mamuller, makarna, reçel vs. olmadığından ve tam vegan bir beslenme biçimine geçtiğimizden (yani yalnızca her nevi hayvan etinin değil, yumurtanın ve süt, peynir, yoğurt gibi bütün süt ürünlerinin de tüketilmediği beslenme) seçenekler hayli kısıtlanmış oluyordu. Ekmek ve şeker alışkanlığı olanlar epey sallandı haliyle, ekmeksiz nasıl doyulabileceği öğrenildi zamanla. Salata sabah hariç her zaman vardı, çorba da genellikle öyle. Pilavlar esmer bulgur ya da tam pirinçle yapılıyordu. Hiçbir et türü kullanılmayan yemekler zeytinyağlı olduğundan çoğunlukla soğuk yenebiliyordu. Öğle arasından sonraki yoga çalışmalarından evvel bazen ekşi elma ve karpuz yanında çok az miktarda tahin-pekmez de veriliyordu. Bunun dışında bal da dahil şekerli hiçbir şey tüketilmedi inziva boyunca. Normal siyah çay günün hemen her saatinde vardı, bunun yanında vadiden toplanmış karabaş otu, dağ çayı, adaçayı gibi şifalı bitkiler kavanozlarda hep mevcuttu, ben daha ziyade onlardan içmeyi tercih ettim. Taze fasulye, patlıcan, kabak, taze börülce, kuru fasulye, kuru börülce, yeşil mercimek, nohut gibi sebze ve bakliyat dönüşümlü şekilde pişirildi. Bütün yemekler açık mutfakta, büyük tencereler içinde odun ateşinde pişti. Salatalık, domates, roka, maydonoz, dereotu, taze nane, mor lahana, havuç, marul çiğ olarak bol miktarda tüketilen sebzelerdi. Yemeklere sarmısak konmadı, soğan da çiğ olarak hiç tüketilmedi zira bu iki gıda Hint ayurveda ilminde muteber görülmez, "tamasik gıda" sayıldığından bilhassa yoga yapan kişiler bunları hemen hiç yemezler. Onlar yerine lezzet verici ve şifa özelliği olan türlü baharat kullanılır. Bakliyat türleri genelde gaz yaptığından bu nevi yemeklerle birlikte en fazla tüketilen baharat, gaz giderici ve hazmettirici özelliği ile bilinen kimyon oldu...
Ben aç kalmadım, yani büyük bir açlık ve eksiklik hissi olmadı. Olağan günlük beslenmemden farkı süt ürünleri, yumurta ve buğday ürünlerinin olmamasıydı. Haftada bir defa bol sebzeyle hazırladığım kepekli makarna yerim, bunu aradım meselâ. Peynir ve yoğurdu da özledim. Yumurtaya çok düşkün sayılmam ama içinde yumurta olan bir sürü gıda var, bu diyette onlar da yoktu haliyle. Birkaç defa yemeğin kâfi gelmediği oldu, belki de insanlar saatlerce bedenleriyle çalıştıktan sonra doyma hissine ulaşabilmek için olağandan fazla yedi, bu nedenle yemekler herkes alamadan tükendi, bilemiyorum. Bu durumlarda bazı ufak takviyeler ve ikame yiyeceklerle konu halledildi. Gene de, zannediyorum en fazla bu yemek konusu zorladı insanları... Beslenme nefsani terbiyenin en önemli ayaklarından biri, herkes için nefsi dürtücü ve arzu nesnesi olan nelerden vazgeçebildiğiniz bu terbiye içinde gayet önemli. Vegan beslendiğinizde de derhal hastalanmıyor ya da ölmüyorsunuz elbette, sadece olağan hayatınızda çok etli-sütlü-şekerli-unlu besleniyorsanız biraz güçten düşersiniz, ruhsal açlık da yaşarsınız tabii, o kaçınılmazdır. Ama ''doymuyorum, aç kalıyorum'' gibi bir şey bana göre sözkonusu değildir, zira midenizin kapasitesi hep aynı aslında, bu beslenme biçiminize göre daralıp genişleyen bir kavram değil. Etle ya da otla, neyle doldurursanız doldurun hacmi bellidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder